بهترین نهال گردو برای مناطق سردسیر ایران

در مناطق سردسیر ایران، ارقامی که دیرگل بوده و نیاز سرمایی بالایی دارند، مناسب ترین گزینه ها برای کاشت هستند. به طور کلی، انتخاب نهال گردو مناسب برای باغ در اقلیم سردسیر نیازمند بررسی ویژگی های اقلیم و آشنایی با انواع نهال گردو و ارقام نهال گردو مناسب این مناطق است. در این مقاله، بهترین نهال گردو برای مناطق سردسیر ایران معرفی شده و معیارهای انتخاب نهال، روش های کاشت و مراقبت، مشکلات شایع و نکات مهم خرید نهال گردو بررسی می شود.

چرا انتخاب نهال مناسب در مناطق سردسیر مهم است؟

از آنجایی که ویژگی های اقلیم سرد مثل سرمای دیررس بهاره می تواند درختان نامناسب را از بین ببرد، انتخاب نهال در این مناطق مهم است. نکات زیر اهمیت این انتخاب را نشان می دهد: 

• اگر نهال گردو خیلی زود گل بدهد، سرمای دیررس بهاره می تواند گل ها و جنین میوه ها را یخ بزند و محصول از بین برود. 

• برخی ارقام دیرگل مدتی طول می کشد تا به باردهی برسند، اما هنگامی که بالغ شوند، عملکرد بالایی دارند، که این موضوع تأثیر مستقیم بر درآمد باغدار دارد.

• درختان گردو سازگار با شرایط سردسیر، عمر اقتصادی بیشتری دارند. رقم مناسب، کمتر دچار سرمازدگی و بیماری می شود و نیاز به تجدید نهال یا جایگزینی زودهنگام کاهش می یابد.

معیارهای انتخاب نهال برای مناطق سردسیر

• برای انتخاب نهال گردو مناسب در اقلیم سردسیر باید چند فاکتور مهم را در نظر گرفت. این معیارها کمک می کنند تا نهالی مقاوم تر و پرمحصول تر داشته باشید:

• نیاز سرمایی گردو: در سردسیرها از ارقامی استفاده کنید که نیاز سرمایی آنها با ساعات سرد منطقه شما مطابقت داشته باشد.

• قدرت رشد و ارتفاع نهایی: ارقام پایه کوتاه و رشد سریع زودتر به بار می رسند و مدیریت آن ها ساده تر است. ارقامی که قامت بلندی پیدا می کنند، فاصله گذاری بیشتر و هرس بیشتری نیاز دارند.

• نیاز آبی: در مناطق سردسیر ممکن است فصل رشد کوتاه باشد، بنابراین ارقامی که کم آب هستند یا تحمل خشکی دارند، مناسب تر هستند.

• سازگاری با خاک: خاک باغ خود را آماده کنید و ببینید pH و بافت آن چیست. ارقام مختلف به بافت خاک های لومی، شنی یا رسی با زهکشی خوب نیاز دارند. 

بهترین نهال گردو برای مناطق سردسیر ایران معرفی و مقایسه ارقام

در ادامه، بهترین نهال گردو برای مناطق سردسیر ایران بررسی می شوند.

نهال گردوی فرنور

رقم فرنور از فرانسه آمده و یکی از معروف ترین ارقام دیرگل و مقاوم به سرماست. درخت فرنور پایه ای نیمه بلند با تاج گسترده و عمر طولانی دارد. این رقم در فرانسه معرفی شده و سپس در ایالات متحده و ایران هم به کار رفته است.

• نیاز سرمایی و گلدهی: نیاز سرمایی گردوی فرنور تقریباً ۴۰۰ تا ۸۰۰ ساعت سرما با دمای زیر حدود منفی ۷ درجه سانتی گراد است. فرنور دیرگل بوده و معمولاً در اواخر بهار شکوفه می دهد. 

• مقاومت به یخ زدگی: این درخت در برابر سرمای زمستانی مقاوم است و می تواند دماهای منفی ۲۰ تا ۲۵ درجه را تحمل کند. با این حال ممکن است در سرمای بسیار شدید آسیب ببینند، پس در ارتفاع بالای ۲۲۰۰ متر کاشته نشود.

• گرده افشانی: گردوی فرنور خودبارور نیست و برای بارور شدن، به پایه های گرده زا نیاز دارد. پیشنهاد می شود در کنار هر ۱۰ اصله نهال فرنور، یک درخت گردوی فرانکت کاشته شود تا گرده افشانی بهتر انجام شود.

• باردهی: شروع باردهی فرنور از سال اول یا دوم پس از کاشت است. درخت بالغ این رقم با مدیریت مناسب در شرایط درست می تواند حدود ۶ تن محصول در هکتار تولید کند.

• نکات کاشت و مراقبت: فرنور به آبیاری منظم نیاز دارد (مصرف سالانه حدود ۱۲۰۰-۱۸۰۰ میلی متر). بهتر است نهال فرنور را در عمق ۴۰–۶۰ سانتی متر کاشته و پس از کاشت بلافاصله آبیاری کنید. برای مطالعه بیشتر درباره نهال گردوی فرانکت به به لینک آبی مراجعه کنید.

نهال گردو چندلر

گردوی چندلر یک نهال گردو دیرگل برای مناطق سرد است. این رقم آمریکایی از کالیفرنیاست که به خاطر میوه های درشت و سازگاری نسبی با شرایط مختلف شناخته شده است. درخت چندلر رشد سریعی دارد و شاخه های کوتاهی نسبت به ارتفاع درخت دارد، به همین دلیل هرس و برداشت میوه آسان تر است. این رقم پوسته متوسط و مغز سفیدی دارد که بازارپسندی خوبی دارد.

• نیاز سرمایی و گلدهی: نیاز سرمایی گردو چندلر حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ ساعت دمای پایین در حدود ۵ تا ۱۰ درجه سانتی گراد است. چندلر نیز دیرگل است و شکوفه های خود را معمولاً در اواسط بهار باز می کند. 
• مقاومت به یخ زدگی: چندلر در مجموع رقم سرماپسندی است و نیازمند زمستان های سرد حداقل ۳۰۰ تا ۱۲۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است. این نهال باید در مناطق با سرماهای ملایم تا معتدل و افت دما در حد منفی حدود ۲۰ درجه نگهداری شود.
• گرده افشانی: گردو چندلر خودبارور نیست و برای رسیدن به بار مطلوب نیاز به نهال گرده زا دارد. توصیه می شود به ازای هر ۸–۱۲ اصله نهال چندلر، یک درخت گرده افشان مانند فرنور یا فرانکت کاشته شود. 
• باردهی: شروع باردهی چندلر از همان سال اول پس از کاشت است و به مرور با رسیدن به بلوغ به حدود ۶ تا ۷ تن در هکتار می رسد. به طور کلی، این رقم درختی پربار با عمر اقتصادی بلند (تا ۸۰-۱۰۰ سال) است.
• نکات کاشت و مراقبت: عمق کاشت مناسب برای چندلر هم حدود ۴۰–۶۰ سانتی متر است و فاصله کاشت توصیه شده حدود ۶ در ۶ متر است. این رقم به نور کافی نیاز دارد. اگر علاقمند به مطالعه بیشتر درباره این رقم هستید به مقاله نهال گردوی چندلر مراجعه کنید.

نهال گردو بذر خوشه ای

گردو بذر خوشه ای یک رقم اصلاح شده ایرانی است که اخیراً محبوب شده است. این درخت به خاطر تولید میوه های بزرگ به صورت خوشه  خوشه روی شاخه ها شناخته می شود و پربارترین ارقام گردو محسوب می شود. درصد مغز به پوسته آن بسیار بالا (بیش از ۵۵٪) است و مغز طعم خوب و کیفیت بالایی دارد.

• نیاز سرمایی و گلدهی: این رقم هم دیرگل است و به سرمای زیاد زمستان نیاز دارد. معمولاً دمای بین ۵ تا ۱۰ درجه نیاز سرمایی دارد تا از خواب زمستانه بیدار شود. دیرگل بودن این رقم نیز حدود ۲۵ روز دیرتر از سایر گردوها گل می دهد.
• مقاومت به یخ زدگی: گردو خوشه ای مقاومت بالایی به سرما دارد و در زمستان های سرد دچار یخ زدگی نیست. همچنین تا حدودی نسبت به خشکی مقاوم است، در شرایط کم آبی رشد کندتری دارد ولی زنده می ماند.
• گرده افشانی: این رقم خودبارور است و نیازی به پایه گرده زا ندارد. 
• باردهی: این رقم یکی از زودبازده ترین گردوهاست، از سال اول پس از کاشت شروع به باردهی می کند. تا سال پنجم درخت بالغ شده و قادر است حدود ۱۵ تن محصول در هکتار تولید کند.
• نکات کاشت و مراقبت: عمق کاشت برای بذر خوشه ای هم ۴۰–۶۰ سانتی متر و فاصله پیشنهادی حدود ۵×۵ متر به دلیل قد کوتاه تر است. هنگام کاشت، شیره یخ آب یا ضایعات ارگانیک را با خاک مخلوط کرده و پس از کاشت بلافاصله آبیاری اولیه را انجام دهید. همچنین شما می توانید با مطالعه مقاله نهال گردو بذر خوشه ای اطلاعات تکمیلی در این باره کسب کنید.

نهال گردو تویسرکان

گردوی تویسرکان رشد بسیار سریعی دارد و حتی تا ۲۵ متر بلند می شود؛ به همین دلیل بلندترین درخت گردو به حساب می آید. میوه های آن گرد و بیضی شکل با مغز روشن و پوسته ضخیم هستند، وزن هر گردو حدود ۱۶ گرم است که تقریباً نیمی از آن مغز را تشکیل می دهد. 

• نیاز سرمایی و گلدهی: گردو تویسرکان به سرمای نسبتاً بالایی نیاز دارد و در هوای کوهستانی عملکرد خوبی نشان می دهد. نیاز سرمایی آن حدود ۸۰۰ تا ۱۸۰۰ ساعت سرمای زیر ۷–۱۰ درجه است. این رقم دیرگل بوده و معمولاً از اواسط بهار شکوفه می دهد، به همین دلیل برای جلوگیری از سرمای ناگهانی مفید است.

• مقاومت به یخ زدگی: گردوی تویسرکان نسبتا سرماپسند است ولی نسبت به سرمای بسیار شدید و یخبندان های سنگین حساس است. به همین دلیل توصیه می شود در مناطق با زمستان های خیلی طولانی و بسیار سرد کاشته نشود. 
• گرده افشانی: نهال گردو تویسرکان خودگرده افشان نیست و برای گرده افشانی مناسب نیاز به پایه دارد. بهترین گرده افشان ها برای تویسرکان ارقام فرنور و فرانکت هستند. 
• باردهی: این رقم از سال پنجم پس از کاشت شروع به باردهی می کند و در شرایط مناسب می تواند در سال اوج خود تا حدود ۵–۶ تن محصول در هکتار تولید کند. عمر مفید اقتصادی گردو تویسرکان حدود ۵۰ سال است که پس از آن به تدریج بهره وری کاهش می یابد.
• نکات کاشت و مراقبت: این نهال به هرس منظم نیاز دارد، به خصوص هرس زمستانه برای کاهش ارتفاع درخت و افزایش نفوذ نور به تاج کمک می کند. همچنین مراقبت از آبیاری منظم و تامین مواد مغذی کافی در سال های ابتدایی کاشت اهمیت ویژه ای دارد. پیشنهاد می شود برای مطالعه بیشتر درباره نهال گردوی تویسرکان به مقاله آن مراجعه کنید.

نهال گردو مراغه ژنوتیپ

ژنوتیپ مراغه یک رقم اصلاح شده ایرانی است که از استان آذربایجان شرقی منشأ گرفته است. این درخت نیمه کوتاه و کشیده بوده و میوه های آن به شکل کشیده و پوسته نسبتاً نازک است. مغز گردو مراغه مرغوب و طعم خوبی دارد. 

• نیاز سرمایی و گلدهی: نیاز سرمایی این گردو حدود ۷۰۰ تا ۱۵۰۰ ساعت سرمای زیر ۷ درجه است که معمولاً در ارتفاعات سردسیر تأمین می شود. زمان گل دهی آن دیر است، بنابراین از سرمازدگی شکوفه ها جلوگیری می کند.
• مقاومت به یخ زدگی: ژنوتیپ مراغه تحمل خوبی نسبت به سرما دارد و می تواند سرمای متوسط بهاره را بدون آسیب پشت سر بگذارد. این رقم در دمای منفی ۲۰ تا ۴۰ درجه سانتیگراد هم رشد خوبی نشان می دهد، به شرطی که قبل از کاشت ارتفاع مناسب انتخاب شده باشد.
• گرده افشانی: این رقم خودگرده افشان است و معمولاً به پایه گرده زا نیاز ندارد.
• باردهی: این رقم بسیار زودبازده است و از سال اول پس از کاشت می توان مقداری گردو برداشت کرد. پس از ۳ تا ۵ سال، بهره وری درخت به حدود ۶ تن در هکتار می رسد. عمر اقتصادی این رقم حدود ۵۰ سال است و درخت سالم نگه داری شده باردهی سالانه خود را حفظ می کند.
• نکات کاشت و مراقبت: عمق کاشت ۴۰–۶۰ سانتی متر و فاصله کاشت ۶×۷ متر برای ژنوتیپ مراغه مناسب است. این درخت در برابر بسیاری از آفات و بیماری ها مقاوم است ولی باید تغذیه کافی در سال اول فراهم شود. اگر هم علاقمند به مطالعه بیشتر درباره این رقم هستید به مقاله نهال گردو مراغه ژنوتیپ مراجعه کنید.

راهنمای کاشت و مراقبت در مناطق سردسیر

بهترین زمان کاشت نهال گردو در مناطق سردسیر، دوره ای است که نهال در خواب زمستانه باشد و خاک زمین قابل کار باشد. معمولاً پاییز پس از ریزش برگ درختان یا اوایل بهار قبل از گرم شدن هوا مناسب است. 
این زمان بندی باعث می شود نهال فرصت ریشه دهی پیدا کرده و بتواند سرمای زمستان را تحمل کند. کاشت در فصل گرم سال باعث استرس و کم آبی می شود و کاشت در میانه زمستان یخبندان می تواند به ریشه ها آسیب بزند.

آماده سازی خاک و تغذیه اولیه

قبل از کاشت نهال گردو، خاک باغ باید آماده شود. خاک را شخم عمیق دهید و در صورت اسیدی بودن، آهک پخش کنید تا pH به محدوده ۶–۷ برسد. افزودن کود دامی پوسیده یا کمپوست مرغوب به خاک، خاک را نرم و مواد غذایی را تأمین می کند. 
در هنگام حفر چاله، مقداری کود پایه متعادل همراه خاک زیر ناحیه ریشه ها قرار دهید. پس از کاشت نهال، یک لایه مالچ ارگانیک دور تنه بگذارید تا رطوبت خاک حفظ شود و یخ زدگی سطحی کاهش یابد.

هرس زمستانه و تابستانه برای کاهش خطر سرمازدگی

هرس به موقع به بهبود رشد و کاهش خطر سرمازدگی کمک می کند:
هرس زمستانه: پس از ریزش برگ ها، شاخه های خشک، شکسته و متراکم را قطع کنید. این کار گردش هوا و نور داخل تاج را افزایش می دهد و از تجمع سرما در تاج جلوگیری می کند. همچنین با هرس شاخه های جانبی ضعیف، نهال ساختار منظم تری پیدا می کند.
هرس تابستانه: در اواسط تابستان، شاخه های آب کشی و شاخ و برگ اضافی را کوتاه کنید. این هرس سبک، انشعاب شاخه را کنترل کرده و امکان نفوذ نور و هوا به تاج را بهتر می سازد.

شایع ترین مشکلات نهال در مناطق سردسیر و راه حل ها

​​​​​​​

در باغ های مناطق سردسیر، ممکن است با مشکلاتی روبرو شوید که راهکارهای ساده دارند:

• یخ زدگی جوانه ها: نشانه آن سیاه یا قهوه ای شدن انتهای شاخه ها و بی برگی در بهار است. اگر دیدید بخش هایی یخ زده اند، شاخه های آسیب دیده را هرس کنید تا بیماری قارچی روی آن ها رشد نکند. عایق پاشی تقویتی با سموم قارچ کش پس از سرما (در باغ های بزرگ تر) نیز ممکن است مفید باشد.
• آفات فصلی: آفات رایج گردو شامل کرم ساقه خوار، شته، کرم میوه خوار و پسیل گردو می شود. برای کنترل ساده هر سال قبل از گل دهی، شاخه های آلوده را جمع آوری و سوزانده یا با قیچی هرس کنید. تله های چسبی یا فرمونی برای کرم میوه و ملخ های گرده خوار مؤثر است. 
• کمبود مواد مغذی و ریزمغذی ها: کمبود نیتروژن باعث زردی عمومی برگ های پیر می شود؛ در این صورت در اوایل بهار مقدار مناسبی کود ازته پخش کنید. کمبود ریزمغذی ها باعث زردی بین رگه ای برگ های جوان می شود. در این حالت می توانید با محلول پاشی کودهای میکرو در بهار مشکل را برطرف کنید.

چطور نهال گردوی سردسیری مرغوب بخریم؟

قبل از خرید نهال گردو از هر فروشنده ای، نکات زیر را بررسی کنید:

• ساقه نهال باید صاف و بدون ترک خوردگی باشد و ریشه ها سفیدی خود را حفظ کنند. از تهیه نهال هایی که نشانه ای از آفات یا قارچ دارند خودداری کنید.

• اطمینان حاصل کنید نهال دارای شناسنامه معتبر جهاد کشاورزی و گواهی سلامت باشد. این مدارک نشان می دهد نهال پیوندی است، تحت کنترل قرنطینه و بدون بیماری است.

• ترجیحاً نهال ۱ ساله پیوندی بخرید. این نهال ها زودبارده هستند و ویژگی های رقم مادری را دارند. نهال های بذری معمولا ارزان ترند ولی طول عمر باردهی طولانی تر و ویژگی های ناپایدارتری دارند.

• قیمت نهال گردو بسته به رقم، پیوند، سن و محل عرضه متغیر است. اگر قیمت خیلی پایین یا خیلی بالا بود، محتاط باشید و از چند مرکز مختلف استعلام بگیرید.

ضمانت اصالت و گارانتی سلامت نهال

وقتی از نهالستانی معتبر نهال می خرید، تضمین زیر را از فروشنده بخواهید:

• فروشنده باید با دادن شناسنامه نهال و معرفی رقم اطمینان دهد نهال، ارقامی اصلاح شده و مناسب همان نام است.
• برای ورود به باغ شما، برگ سلامت و گواهی قرنطینه باید ارائه شود که نشان دهد نهال از نظر آفات و بیماری پاک است.
• بند ضمانت نامه باید در قرارداد یا رسید خرید ذکر شود، مثلا فروشنده در صورت خشک شدن نهال طی ۵ تا ۷ روز پس از کاشت موظف به تعویض رایگان آن است. این بند، اطمینان باغدار را از کیفیت نهال افزایش می دهد.
• حتماً در قرارداد یا فاکتور فروش، مشخصات نهال (رقم، سن، محل تولید) و تعهدات فروشنده برای رسیدگی پس از فروش ذکر شود. 

نتیجه گیری 

انتخاب بهترین نهال گردو برای مناطق سردسیر ایران، اولین قدم برای داشتن یک باغ پربار و اقتصادی است. ارقام دیرگل و مقاومی مانند فرنور، چندلر و گردوی خوشه ای که معرفی شدند، معمولاً بهترین عملکرد را در اقلیم سردسیر دارند. با رعایت معیارهای گفته شده و مراقبت های لازم، از سال های اول باردهی و سال های اوج باغ خود لذت خواهید برد.
اگر نیاز به مشاوره رایگان در مورد انتخاب رقم مناسب یا کاشت باغ گردو دارید، تیم متخصص گوهر نهال آماده پاسخگویی است. برای خرید نهال گردو با کیفیت بالا و تضمین شده و دریافت راهنمایی های تخصصی، به وبسایت ما مراجعه نمایید. 

سوالات متداول

1. تفاوت نهال پیوندی و بذری چیست و کدام بهتر است؟

نهال پیوندی از ارقام شناخته شده روی پایه های انتخاب شده تولید شده و اغلب زودبازده و محصول یکدست تری دارند. نهال بذری مستقیماً از دانه حاصل شده و ویژگی های ثابتی ندارد. معمولاً نهال پیوندی برای باغداری صنعتی ترجیح داده می شود، زیرا سریع تر به بار می آید و محصول کیفی تری می دهد، در حالی که نهال بذری ارزان تر است اما زمان بیشتری لازم دارد تا محصول دهد.

2. فاصله کاشت مناسب در باغ های سردسیر چقدر باید باشد؟

برای ارقام با رشد متوسط مثل فرنور و چندلر، فاصله حدود ۶ متر بین درخت و ۶ متر بین ردیف ها کافی است. برای ارقامی که ارتفاع بیشتری می یابند مثل تویسرکان، فاصله ۷ در ۷ متر یا بیشتر مناسب است. رقمی که پایه کوتاه یا فرم طویل دارد، می تواند در ۵×۵ یا ۶×۵ کاشته شود..

3. چگونه نهال گردو را از یخ زدگی محافظت کنیم؟

هنگام یخبندان شدید شبانه، روی تنه و شاخه های پایین نهال را با روکش نخی یا پلاستیک بپوشانید تا اختلاف دمای روز و شب کاهش یابد. همچنین در اطراف نهال بادی شکن نصب کنید تا باد سرد که گل ها را یخ می زند کنترل شود.

4. چه آفت ها و بیماری هایی در مناطق سردسیر شایع اند و چه واکنشی باید داشت؟

در مناطق سردسیر شایع ترین آفات کرم میوه خوار گردو، شته ها و لاروهای ساقه خوار هستند. بیماری بلایت گردو هم در بهار و تابستان ایجاد لکه ی قارچی می کند.